Psy i Pudle

Iwonka

Żywienie starszych psów

lek. wet. Agata Augustyniak

Psy stanowią niezwykle różnorodny gatunek zwierząt - różnią się pod względem wielkości, typu budowy, rodzaju aktywności, sposobu użytkowania, warunków w jakich żyją. Również ich zapotrzebowania żywieniowe są odmienne.
Żywienie psów różni się na każdym etapie ich życia - inne będzie zapotrzebowanie żywieniowe szczeniąt ras małych, zupełnie inne szczeniąt ras olbrzymich, inne wymagania odnośnie pokarmu mają psy mieszkające w domu "na kanapie", a inne psy pracujące (stróżujące, policyjne czy psy pociągowe).

Szczególną uwagę należy poświęcić żywieniu psów starszych. Wraz z wiekiem w organizmie psa dochodzi do wielu zmian. Spada zapotrzebowanie na energię metaboliczną. Tempo przemiany materii u psów starych zmniejsza się o około 20 proc.

Istotnym jest określenie momentu życia psa, w którym będzie on uważany za psa starego. Decydują o tym między innymi: rasa psa, jego wielkość, warunki utrzymania, użytkowanie oraz cechy osobnicze. Za stare uważa się psy ras olbrzymich w wieku powyżej 5 lat, psy ras dużych w wieku powyżej 6 lat, psy ras małych i średnich w wieku powyżej 8 lat. Właściciel zwykle zauważa moment, kiedy jego pies staje się mniej aktywny, nie tak chętny do zabawy oraz potrzebuje więcej czasu na odpoczynek.

Wraz z wiekiem obserwuje się zmiany w funkcjonowaniu wielu narządów. Osłabieniu ulegają procesy trawienia i wchłaniania w przewodzie pokarmowym, dlatego też składniki użyte do przygotowania pokarmu dla starszych psów muszą być najlepszej jakości. Posiłki należy dzielić na 3 mniejsze porcje podawane o stałej porze. Organizm psa szybko przyzwyczaja się do ustalonych godzin karmienia. Pozwala to na przygotowanie się organizmu do posiłku - zwiększenia wydzielania kwasów żołądkowych i śliny. Wszelkie zmiana podawanej karmy muszą być wprowadzane stopniowo.

Każdy pies, bez względu na wiek i rodzaj podawanej karmy, musi mieć zapewniony stały dostęp do czystej wody

Przewód pokarmowy

W przewodzie pokarmowym starych psów zachodzą liczne zmiany dotyczące zarówno budowy, jak i jego funkcjonowania - zmniejsza się ilość wydzielanej śliny, zmniejsza się ilość i wielkość kosmków w jelicie cienkim, spowolnieniu ulega perystaltyka okrężnicy i prostnicy, zmniejsza się ilość wydzielanego soku żołądkowego.

Skutkiem wolniejszego pasażu treści pokarmowej są częste u starych psów zaparcia. Aby im zapobiegać należy zapewnić odpowiednią ilość wółkna w karmie. Dobrymi dodatkami do karmy zapewniającymi właściwą ilość włókna są: marchewka, groszek i buraki. Dodanie buraków daje jeszcze inną korzyść - są one bogate we fruktooligosacharydy - rodzaj umiarkowanie fermentującego włókna będącego żródłem składników odżywczych dla bakterii. Jest ono preferowane przez pożyteczne szczepy bakteryjne zasiedlające jelita, tym samym zapobiega rozwojowi szczepów chorobotwórczych. Obecnie większość komercyjnych karm dla seniorów zawiera dodatek pulpy buraczanej.

Otyłość

Stare psy w większym stopniu niż młode zagrożone są otyłością. Związane jest to zarówno ze spowolnieniem przemian energetycznych, jak i ze zmniejszoną aktywnością zwierząt. Zmniejszeniu aktywności sprzyjać mogą niektóre współistniejące zaburzenia, np. zwyrodnienie stawów. Aby zapobiegać nadmiernemu otłuszczeniu należy zmniejszyć ilość energii dostarczanej w karmie. Cel ten uzyskujemy zmniejszając ilość tłuszczu, a zwiększając ilość białek w karmie. Białka zawarte w diecie psów starszych muszą być białkami dobrze przyswajalnymi o wysokiej wartości biologicznej. Zwiększając ilość białka w diecie należy pamiętać o zapewnieniu odpowiedniej ilości węglowodanów w dawce pokarmowej. Węglowodany są źródłem łatwo dostępnej energii. Są niezbędne do trawienia tłuszczów i białek. Jeśli organizm nie otrzymuje prawidłowej ilości węglowodanów wykorzystuje do przemian energetycznych białka, co dodatkowo obciąża nerki końcowymi produktami metabolizmu. Drób i ryby są źródłem szczególnie wartościowego białka.

Dieta psów z przewlekłą niewydolnością nerek powinna zawierać obniżoną ilość białka. W tej sytuacji szczególnie ważne jest, aby białko to było najwyższej jakości i łatwo przyswajalne.

Zwyrodnienie stawów

Starsze psy cierpią na wiele przypadłości związanych z wiekiem. Należy do nich m.in. zwyrodnienie stawów. Objawami zwyrodnienia stawów są problemy ze wstawaniem, niechęć do poruszania się lub kulawizny. Choroba ta wymaga postawienia diagnozy i zastosowania celowanego leczenia, najczęściej w postaci podawania leków przeciwzapalnych. Wspomagająco w leczeniu tej choroby stosuje się dodatek do pożywienia substancji działających chondroprotekcyjnie, tzn. wspomagających odżywianie i odbudowę chrząstki. Do takich substancji należą glukozamina i siarczan chondroityny. Dobrej jakości karmy komercyjne zawierają zwykle dodatek tych substancji. Można również kupić preparaty w płynie i dodawać je do pożywienia przygotowywanego w domu.

Choroby układu krążenia

Wraz z wiekiem wzrasta częstotliwość zachorowań na niektóre choroby układu krążenia. Do takich chorób należy przede wszystkim zwyrodnienie zastawek, będące przyczyną ich niedomykalności, a w konsekwencji zastoinowej niewydolności krążenia. U psów z chorobami serca, podobnie jak u ludzi, stosuje się dietę niskosodową. Ma to na celu zmniejszenie retencji wody w organizmie, a tym samym zmniejszenie obciążenia serca. Ważny jest także odpowiedni poziom tauryny i karnityny w pożywieniu.

Zapotrzebowanie na witaminy

U psów starych wzrasta zapotrzebowanie na witaminę E, witaminę A, Witaminę K oraz witaminy z grupy B. Witamina E jest biologicznym antyoksydantem, co oznacza iż skutecznie neutralizuje powstające w komórkach wolne rodniki. Ponadto wzmacnia ona układ immunologiczny. Występuje ona w nasionach roślin oleistych. Witamina K jest niezbędna dla syntezy czynników krzepnięcia krwi, ponadto aktywnie uczestniczy w procesie wbudowywania wapnia w kości. Bogatym źródłem witaminy K są mięso, pietruszka i szpinak. Udowodniono, iż dieta bogata w antyoksydanty spowalnia proces starzenia się mózgu. Poza już wymienionymi witaminami E i A, do związków o takim działaniu należą m.in. beta-karotenoidy oraz witamina C.

Bardzo istotne jest zapewnienie optymalnego poziomu niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych w diecie. Proporcje kwasów omega-6 do omega-3 muszą być wyższe niż u psów młodych i powinny wynosić 5:1. Związane jest to ze zmniejszeniem syntezy kwasów omega-6 z kwasu linolenowego. Właściwy ich poziom w diecie zapewnia prawidłowy stan skóry i okrywy włosowej, modyfikuje reakcje zapalne, wspomaga funkcjonowanie układu immunologicznego.

Prawidłowe żywienie starszych psów wymaga od właściciela pewnych starań, nie jest jednak zbyt trudne. Korzystać można zarówno z bogatego wyboru karm komercyjnych, specjalnie zbilansowanych, które uwzględniają potrzeby starych psów, jak również przygotowywać pokarm w domu. Prawidłowa dieta, pokrywająca wszystkie potrzeby psów "seniorów" nie zatrzyma czasu, może jednak sprawić iż będą się one długo cieszyły dobrym zdrowiem i samopoczuciem.

lek. wet. Agata Augustyniak

Podaję link

[link widoczny dla zalogowanych]